Журавли хэмээх энэ дуу нь Дэлхийн 2-р дайны үед Москва орчмын тулаанд баатарлаг гавьяа байгуулсан нэр нь тодроогүй орос цэрэгт зориулагдсан хэдий ч үе үеийн хүмүүсийн зүрх сэтгэлд хоногшин, зөвлөлт-оросууд гэлтгүй социализм-комунизмыг байгуулалцаж байх үед төрж өссөн аав ээж, ах эгч, бидний үеийнхний сонсох, дуулах дуунуудын нэг болсон гэдэгтэй маргах хүн олдохгүй байхаа.
Энэ дууг сонсонгоо байлдаантай кинонд нугасгүй байсан балчир нас, улаантан - цагаантан, орос - германаараа талцаад байлдаж тоглож явсан томоогүй үе, урлагийн үзлэгт ангиараа бэлдээд бусниулж явсан хүүхэд нас, сургуулийн их найрал дуулаачдын эгнээнд багтан давжаа биетэйн улмаас урд талын эгнээнд зогсож дуулж явсан үе, за тэгээд олон олон дурсамжууд эргэн дурсагдаж байна.
Хамгийн гол нь сургуулийн урлагийн үзлэг, баярын концерт, ер нь аливаа арга хэмжээн дээр ахлах ангийн 2 эгч энэ дууг гитар дээр маш чадварлаг тоглож, хоолой салган хоршиж дуулдаг байсан нь надад их таалагддаг байсан.
Манайд цэрэг эх орны сэдэвтэй олон сайхан дуу байдаг, тэр дундаас гавьяат жүжигчин Дамчаа гуайн дуулсан "Дайсны цэргүүдээ сонсоцгоо" киноны дуу хэзээ ч үл мартагдах сайхан дуу. Гэснээс, саяхан 25-р сувгийн мэдээнээс Дамчаа гуай манай Сонгино тосгоны орон сууцанд амьдардаг иргэдийн өмнөөс Төр засагтаа хандан эсэргүүцлийн суулт хийж эхэлсэн гэж дуулаад сэтгэл их өвдөв. (за сэдвээсээ халиад явчихсан шүү)
Би өөрөө Биогийн унаган хүүхэд л дээ. Эрт урьд цагт Монгол улсыг социализмын материал техникийн бааз байгуулах гээд явж байхад Биокомбинат гэж малын эм бэлдмэл үйлдвэрлэж, хөдөө аж ахуйд бэлтгэн нийлүүлдэг улсдаа цорын ганц химийн үйлдвэр байлаа. Үүнийгээ дагаад ч ажилчин албан хаагчид нь хангамж сайтай, ер нь бол тэрүүхэндээ л товхийсэн суурин байлаа. Харин ардчилал зах зээлийн салхинд хөдөөгийн ард түмэн малжсан ч малынхаа эрүүл мэнд дархлаажуулалтад бага анхаарч, улмаар манай био үйлдвэрийн бүтээгдэхүүний борлуулалт муудан, улсаас харж үздэг нь багасаад өвдөг дээрээ хэсэг сөхөрсөн л дөө. Үүний хар гайгаар Сонгино гэдэг тосгон хотын хөдөө (lost world) болж хувирсан. Түүнээс хойш орон сууцнуудын халуун ус тасарч, халаалт дулаан зогсоод өвлийн хүйтэнд хөгшид хүүхдүүд нь ханиад томуунаас салдаггүй хэцүүхэн байдалтай одоог хүртэл хэвээр л байгаа юм байна. Энэ хугацаанд тосгоны иргэд дүүрэг, хотын захиргаа, за тэгээд тэндээс сонгогдсон УИХ-ын гишүүддээ гомдол гаргаад ч бахь байдгаараа. Сонгууль болохоор л тэр зовлон дээр нь дөрөөлж гарч ирэгсэд урин хавраар халуун орноос цувран ирж, үр дэгдээхэйгээ төрүүлж өсгөж хамаг ажлаа амжуулж аваад, намрын сэрүү ормогц үүрээ орхин оддог тогоруу шувуу мэт цуварсаар, ирсээр, одсоор. (сэдвийн холболт)
Харин энэ удаа монголын маань тайз дэлгэцийн алтан үеийн төлөөлөгчдийн нэг, "Үер"-ийн Молом занги, "Дайсны цэргүүдээ сонсоцгоо"-ийн япон хурандаа, "Би чамд хайртай"-ийн ангийн багш, "Мандухай цэцэн хатан"-ы Цэсмэл түшмэд буянтай буурал маань өөрийн эрүүл мэндийг үл хайхран угтан ирж буй өвлийн жавраас өмнө нутгийн иргэдийн асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр хороо хорины үүдний чулуун шалан дээр намрын жихүүнд хайрагдан өглөөнөөс үдэш хүртэл суулт зарлаж байгаа юм байна.
Хөөрхий дөө, миний ахмад үе буянтай буурлууд хамаг залуу насаа эх орон, ард түмнийхээ төлөө зориулчихаад эцэст нь энэ ороо бусгаа цагт төр засагтаа ингэж ч гадуурхагдан хаягдах ч гэж дээ.
Сайн бүхэн дэлгэрэх болтугай!!!
Эцэст нь дээрх дууг гитар дээр амьдаар дуулж сонирхуулсан Амараа-д баярласнаа илэрхийлж, уран бүтээлийн арвин их олзтой байхыг ерөөе.