Замд гарахын өмнө

Ажлаас тарж ирмэгцээ аян замд гарах бэлтгэлээ хийв, усанд оров. Харин оройн хоол гэж гавьтай юм идсэнгүй, 2 банан, 2 цагираг боов, нэг иогурт, стакан шүүс. Өдөр хятад хоол идчихсэн болохоор ходоод дүүрнээрээ.
Орой 10 цагт Вашингтоноос хөдлөөд шөнөдөө Нью-Иоркоор дайраад өглөө 8 цаг гэхэд Бостонд очих юм байна. Шалгалтанд бэлтгэж гүрийсээр сүүлийн хэдэн шөнө хугас нойртой хоносон ч маргаашийг давах тэнхээтэйгээ л байх шиг. За тэгээд маргааш багштайгаа уулзаад хамаг хичээлээ хаалгаадахвал хэсэг толгойны өвчингүй амар болно. Тэгээд шалгалт дуусмагц буцаад л автобусандаа суугаад гэрийн зүг, бас л шөнийг замдаа өнгөөрөөгөөд 5 дахийн өглөө ажил дээрээ 2 хөл дээрээ гозойж байх боловуу.
За ямар ч байсан өөрөө өөртөө аян замын ерөөл өргөчихье. Аян зам минь бартаагүй, ажил үйлс минь бүтэх болтугай!!!

Өнгөрсөн өдрүүдээр

11-р сар ч юу юугүй шувтрах дөхлөө дөө. Америкчуудтай зэрэгцээд Талархалын баярыг нь тэмдэглэж нилээн ч сайн амарч авлаа. Баярын орой айлын эмээгийн оройн зоогонд уригдаж, цацагт хяруулын мах, нухсан төмс, жимсний царцмаг, бялуу, бас бус нэрийг нь битгий хэл зүсийг нь ч үзэж байгаагүй ногоо жимсээр цадтал дайлуулав. Эмээгийн найз авгай гээд америкийн төрийн томоохон байгууллагад сүлжээний инженер хийдэг, түс тас яриатай эмэгтэй бас ирсэн байлаа. Тэгээд хоол идэнгээ түүний эрхэлдэг ажил, Иран, Иракын талаар АНУ-ын бодлого, бүр цаашлаад ирэх онд болох АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хэн ялах магадлалтай байна, хэнийг нь дэмждэг вэ этэр гээд л өөрийн хэрээс хэтэрсэн баахан л зүйл асууж шалгаав. Бас тэр хоёрт Монголын тухай сонирхсон зүйлсийг нь ярьж өгч баярын зоог бол ерөнхийдөө сайхан болсон.

Тэр орой гадагш гарч айл хэсмээр санагдаад хамаатны ах эгч рүүгээ руугаа утас цохисон. Намайг хүрээд ир л гэж байна, гялс хувцаслаж аваад л автобус метро хөлөглөөд очих юм боллоо. Тэгсэн чинь тэд нар наашаа өөр нэг хамаатныд ирцгээнэ, тэднийд уулзалдаад цаашаа хамт явъя гэнэ. Тэгээд зам зуураа наагуур байдаг хамаатныдаа ортол эгч таваг дүүрэн бууз, данх дүүрэн цай, түмпэн дүүрэн салат хийчихсэн, бас хэсэг зочидтой сууж байна. Зочидтой гар барин мэндчилээд шууд л хоол руу нь дайрлаа. Хавьд бууз амсаагүйг хэлэхүү бөөн сюрприз, ах ч тавагаар овоолоод л идэж гарлаа. 2, 3 дахиа идэж дуусаад ер нь нэгийг бүтнээр нь амандаа хийчихье гэж бодоод яг хийтэл зочдынх нь нэг надаас юм асуудаг юм байна. Дүүрэн буузтай амаар дуугарах хэцүү, буузаа шууд залгичих бүр хэцүү хэсэг зуур нүдээрээ дохиж, гараараа зангаж байж арайхийж буузаа залгичихаад хэзээ хойно асуултанд нь хариулж этэр.

За тэгээд хоол унд идэж дуусаад таван гар муушигдав. Энд хүмүүс ямар зүгээр тоглох биш, аз харина гээд цөөн хэдэн төгрөг ч болов тавьж байж тоглоно. Би тэр мөнгөнд нь нээх улайраад байдаггүй юм. За тэгээд тоглоом эхэллээ. Над мод ирэхгүй хэсэг байж байгаад л бөөндөө ирнэ. Тэгээд овоо урагшилж байгаад л үсэрчихнэ. Тэгж тэгсээр 30-аад төгрөг алдав, таван гар ч дууслаа. Тав тоглоход ердөө хоёр хүн л ээлжилж хожсоор маниудынхаа мөнгийг хуваагаад хүртдэгийн. Тэгээд хожигдсон гурван гар ээлжилж боолт хийнэ гээд, азаар өөрийн боолт дээрээ гарч алдсан мөнгөнийхөө талыг эргүүлж авсан. Тоглож байхдаа хэд хэдэн удаа үсэрсэн нь миний муугийнх биш, харин харааны шилээ зүүгээгүйгээс хөзрөө буруу хараад, цэцэг хөзөр байхад баахан гил атгачихна, эсвэл дөрвөлжин хөзөр байхад бөөн бундтай л тоглоно гээд л орчихно.

За тэгээд хамаатныдаа хоночихоод өглөө нь бөөнөөрөө баярын хямдралыг далимдуулж дэлгүүр хэсэв. Өвөл болж байхад өмсөх дулаан хувцасаа базаагаагүй байсныг ч хэлэх үү өдөн куртка, малгай ороолт, хэдэн ноосон цамц авах шив. Энд ч өвөл нь хүйтэрч шалихгүй л дээ, харин удахгүй нутаг буцах гэж байгаа болохоор дулаан хувцас л аминд минь орох байх. Хувцас гэснээс манайх эцэг эхээс долуулаа, хоёр ах, нэг эгч, хоёр эрэгтэй дүү, нэг эмэгтэй дүү, би өөрөө айлын дундах нь. Намайг бараг онгоцноос буунгуут л манай хоёр дүү би ч энийг нь авна, надаа тэрийгээ өгөөрэй гээд л хамаг хувцасыг минь өмчилчихдөг юм. Тэгээд л ах жаал хувцас хунар базааж очно, буцаж ирэхдээ хамаг юмаа хураалгачихаад ирдэг хүн дээ.

Дэлгүүр хэсэж ирээд нөгөө урд нь хононо гэж байсан хамаатны ахындаа хэдүүл өөрсдийн гараар бууз хийж идээд, 2-3 шил пиво цааш нь харуулаад амарцгаасан. Тэгээд өглөө нь гэрийн зүг яарч байгаа юм чинь, бор ч гэсэн богдын өргөө гэдэг шиг энэ умгар өрөөндөө 2 жил гаран амьдарчихаар чинь ямар ч сайхан айлд хоносноос хамаагүй тухтай санагдаад байдаг юм. Гэртээ ирээд ойр зуур хөглөрсөн зүйлсээ эмхэлж аяга цай чанаж уучихаад ойрхон байдаг вьетнам шөлний газар очиж аяга шөл авч идэв.

Орой нь Эмоушн хамтлагийн тоглолт үзэх гэхээр ганцаардаад, энд байдаг нэг танил руугаа утас цохиж хамт үзэхээр болоод, 7 цагтай уралдаад очтол 6-д эхлэх тоглолт нь эхлээгүй л байлаа. Гадуур дотуур хөлхөлдсөн монголчууд олон. За ер нь үзэх гэж байгаа хүмүүсийн 70-аас илүү хувь нь 20 хүрэхгүй насны хүүхдүүд харагдсан. Тэгээд нэг буцдаг ч юмуу гэж бодсоноо, за өтөлснөөс үхсэн биш дээ гэж бодоод билетээ аваад орж үзэхээр шийдсэн. Үүдэнд нь Чинбатын гаргасан хоёр ч диск зарж байгаатай таараад хоюулангаас нь авлаа. Төгөлдөр хуурын бүтээлүүд байна лээ. Тэгээд тоглолтоо үзсэн, Эмоушны гурван охины дуулсан монгол, англи дуунууд таалагдсан. Үзсэн хүн бүр л өөр өөрийнхөөрөө дүгнэсэн байх, над бол дуулж байгаа, бүжиглэж байгаа, цаана тоглож байгаа хөгжимчдийн тоглолт этэр нь асар дажгүй санагдсан. Тоглолт үзэнгээ бас нилээн пиво уусан, уусныхаа зоргоор байн байн 00 гүйх хэрэг гарч этэр, намайг 00-д байх хугацаанд бас аятайхан дуунууд нилээн дуулагдсан байх гэж харамсаж байна.

Тэгээд шөнө нилээн орой болсон хойно автобус метрогоо хөлөглөөд гэрийн зүг. Эндхийн нэг сайхан юм нь автобус зогслоо ч шөнийн автобус явна.
За тэгээд бүтэн сайнд гэртээ бүтэн өнжиж, хийж дуусгаагүй байсан хичээлүүдээ ахиулсан. Орой нь Бостонд байдаг багштайгаа имэйлээр харилцаад л, сүүлдээ багш өөрөө над руу утсаар залгаж яриад энэ 4 дэх өдөр Бостон явахаар боллоо. Тэгээд төгсөх шалгалт энэ тэрээ өгөөд, монгол явахаасаа өмнө хоёр яс салъя байз.

За тэгээд өнөөдөр ажилдаа буцаж орж, нөгөө л нэгэн хэвийн амьдралдаа буцаж ирлээ. Өнөөдөр өглөөнөөс хойш нэг л бүрхэг, дүнсгэрдүү байснаа орой яг ажил тарахын алдад өдөржин уурлаад дүнсийгээд байсан тэнгэр авхай чинь учиргүй асгаруулдаг байгаа. Азаар ажил дээрээ шүхрээ аль дээр үед орхичихсон байсан. Бас шинэ авсан хар өдөн курткээ өмссөн байсныг хэлэхүү, хар шүхэр, хар куртктэй залуу 11-р сарын бороон дунд ажрах ч гүй алхсаар гэртээ ирсэн. Тэгж алхаж явахад November rain гэж дуу санаанд шууд орж ирэв.

Guns N' Roses - November Rain

November Rain

When I look into your eyes
I can see a love restrained
But darlin' when I hold you
Don't you know I feel the same

'Cause nothin' lasts forever
And we both know hearts can change
And it's hard to hold a candle
In the cold November rain

We've been through this auch a long long time
Just tryin' to kill the pain

But lovers always come and lovers always go
An no one's really sure who's lettin' go today
Walking away

If we could take the time
to lay it on the line
I could rest my head
Just knowin' that you were mine
All mine
So if you want to love me
then darlin' don't refrain
Or I'll just end up walkin'
In the cold November rain

Do you need some time...on your own
Do you need some time...all alone
Everybody needs some time...
on their own
Don't you know you need some time...all alone

I know it's hard to keep an open heart
When even friends seem out to harm you
But if you could heal a broken heart
Wouldn't time be out to charm you

Sometimes I need some time... on my own
Sometimes I need some time... all alone
Everybody needs some time... on their own
Don't you know you need some time...all alone

And when your fears subside
And shadows still remain
I know that you can love me
When there's no one left to blame
So never mind the darkness
We still can find a way
'Cause nothin' lasts forever
Even cold November rain

Don't ya think that you need somebody
Don't ya think that you need someone
Everybody needs somebody
You're not the only one
You're not the only one

chuka-hair

one of my favorite songs

Happy Thanksgiving!!!

Юуны өмнө намайг тоож блогоор минь зочилдог эрхэм андууддаа болон жаргал зовлонгоо хуваалцан, үргэлж сэтгэлийн дэм хайрлаж байдаг хайрт хань, аав ээж, ах дүүс, найз нөхөддөө Талархалын баярын мэнд хүргээд, үргэлж бие биенээ баярлуулж, амьддаа биесээ хайрлаж яваарай гэж ерөөе!

Шинэ ертөнцийг зорьсон Английн аянчид далайн усанд хоёр сар шахам аялж 3000 бээр зам туулсны эцэст 1620 оны намрын сүүл сард зорьсон газраа арай ядан иржээ. Өвлийн хахир цагтай уралдан ирсэн тэдэнд хүний наад захын хэрэцээ болох хоол хүнс, орох оромж олоход тун хэцүү байлаа. Хоёр сарын урт удаан хугацааны аялалдаа туйлдан ядарсан аялагчдын ихэнх нь шинэ газар суурьшсан эхний хэдэн сард байгалийн ширүүнд хүчин мөхөсдөж, үхэл сэхэлдээ тулж байв. Харин аз таарахад "зүүн эргээр" нутагладаг Вампаног овгийн уугуул индиануудтай уулзсанаар тэдний тариа ногоо тариалж, ан гөрөө хийдэг, байшин сууц босгодог арга барилаас нь суралцан амь аврагджээ.

Үүний дараа жил буюу 1621 оны намар уугуул индианчууд болон шинээр ирсэн англичууд хамтын хүчээр арвин их ургац хураасны баяраа хамтдаа тэмдэглэснээс энэхүү Талархлын баярын эх тавигдсан түүхтэй. Энэ баярын тухай түүхийн хуудсанд ийнхүү үлджээ.

- 1621 он: Омгийн ахлагч эхнэр болон өөрийн шадар 90-ээд хүний хамт Англичуудын суурьшсан газар хүрэлцэн ирж, тэдний ургацын баярт оролцжээ.

- 1677 он: Генерал Жорж Вашингтон 12-р сарын 18 буюу Америкийн хувьсгалаар англичуудыг ялсан ялалтаа тэмдэглэх үүднээс энэ өдрийг "Бүх нийтийн талархалын өдөр" болгох тухай зарлиг гаргаснаар энэ өдөр нь шинэ байгуулагдсан АНУ-ын анхны Талархлын баярын өдөр болжээ.

- 1841 он: Шинэ Английн түүхч Александр Янг 1621 оны ургацын баярт оролцож явсан анхны суурьшигчдын нэг Эдуард Уинслоу-ын бичсэн захидлыг олж тайлснаар энэ өдрийг анхны Талархлын баяр байжээ гэж тодорхойлов.

- 1846 он: Сара Хэйл гэгч эмэгтэй 11-р сарын сүүлчийн Пүрэв гаригийг Талархлын өдөр болгон улс даяар тэмдэглэх тухай захидал тараах аянаа эхлүүлсэн ба энэ аян 17 жил үргэлжилжээ.

- 1863 оны 8-р сар: АНУ-ын ерөнхийлөгч Абрахам Линкольн иргэний дайны үеэр Викисбург, Геттисбург зэрэг газруудад Холбооныхон ялалт байгуулсны дараах өдрийг Талархлын өдөр болгох зарлиг гаргасан ч Сара Хэйлийн захидлыг авсны дараа 11-р сарын сүүлчийн Пүрэв гаригийг Талархлын баярын өдөр хэмээн зарлажээ.

- 1939 оны 11-р сар: Линкольны тогтоосон журмыг эвдэн Талархлын баярыг 11-р сарын сүүлчийн бус тэрний өмнөх Дүрэв гаригт тэмдэглэх болов. Учир нь Зул сарын баярын худалдааны улирлыг нэг долоо хоногоор сунгаж өгөхийг хүссэн Үндэсний жижиглэн худалдаалагчдын холбооны хүсэлтийг Ерөнхийлөгч Франклин Рузвелт хүлээн авч ийм шийдвэр гаргажээ. Энэ нь хүмүүсийн дунд ихээхэн будилаан тарив.

- 1941: Хүмүүсийн дундах төөрөгдөл будилааныг эцэс болгохын тулд ерөнхийлөгч Рузвелт энэ цагаас хойш жил бүрийн 11-р сарын дөрөв дэх Пүрэв гаригийг Талархлын баяр болгон тэмдэглэх журам баталжээ.

"Гэгээн алсад одох юмсан"

Энэ сайхан аялгууг имээм-ээс олж авлаа. Бүр бага байхдаа л сонсож байсан ая шиг санагдаад байдын, Улсын филармонийн симфони найрал хөгжим гэж байхад д тоглогдож байсан. Сүүлд Эмошин хамтлагийн ахлагч, продюсер, хөгжимчин, ая зохиогч Чинбат төгөлдөр хуур дээр тоглож цомог гаргажээ. Энэ залуу насаар бол надаас дүү л байгаа, дүү хүүхэд гэхэд ийм олон цол гуншинтай, бас ч хийж бүтээсэн зүйлтэй сайхан юмаа. Ер нь урлагийн хүмүүс цаанаа нэг бие даасан, өөрийн гэсэн үзэл бодолтой, тэвчээр хатуужилтай, аливаа хэргийн төлөө тууштай, мэдээж хүн болсон хойно шантрах үе байна, гэвч өөрийгөө түргэн татаад авах чадвартай, тиймдээ ч амжилт бүтээлийг араасаа дагуулж явдаг гэж би боддог юм. Эмошн Чинбаа гэснээс Эмошин хамтлаг улс тунхагласны өдөрөөр энд ДиСи-д тоглолтоо хийх юм байна. Цаг зав гаргаад очиж үзэхийг бодноо.

Өө бас урлагийн хүмүүсийг шүтэхийн хажуугаар алтан гартай инженерүүдийн тухай бас дуугүй өнгөрч чадахгүй нээ. Энэ яахуу, гүүгл, юүтүүб, блогспот, иймээм, за тэгээд монголын маань сайтууд, яаая техник, ялангуяа мэдээллийн технологи асар хурдацтай хөгжиж байнаа гээл толгой сэгсрээд суухаас өөр яахав. Манийгаа унтаж, идэж, дэмий сэлгүүцэж байх хооронд л шинэ шинэ зүйлс нэмэгдээд байх болтой догоо. Маргааш гэхэд шинээр юу олж аваад энэ блогтоо оруулж, гангарах юм бол бүү мэд.

За дээр нэг хэсэг бөөн уянгын хөгжим оруулаад байсан нь нэгд, миний алжаал тайлан сонсох дуртай хөгжмүүд байлаа, хоёрт, шинэ авсан компьютертээ дасах гэж, бас суулгасан програмынх нь учрыг олох гэж хэсэг мунгинасаар шинэ зүйл бичсэнгүй. Болж өгвөл кириллээр бичих санаатай, тэгсэн энэ монгол кириллийг нь яаж идэвхжүүлэхээ мэддэггүй, ямар сайндаа Герман руу найзынхаа дүүд, бас энүүхэн Охайо-д байх хуучин ангийн анд руу мээсиж саваад тэдний оролцоотойгоор нэг юм сэргээлээ. Тэгээд одоо бичиж суугаа минь энэ.

Намрын налгар өдрүүд улираад сүүлийн өдрүүдэд гадаа жиндүү хүйтэн. Оройд гадуур алхаж, гимнастикийн дугуйланд явж биеэ чийрэгжүүлдэг байсан маань түүх болж үлдэх янзтай. Болж л өгвөл гэртээ, халуун хөнжилдөө шигдээд л, телевиз, радио, компьютерээр өөрийгөө саатуулаад л суумаар санагдаад байх. Эндхийн 0 градус ч хүрэхгүй сэрүүнд биеэ атируулж байгаа хүн идэр есийн хүйтэнд монголдоо очоод яажшуу нусаа хацартаа наах юм байгаа.

Өнөөдөр ажил тарж ирээд www.on-air.mn -ээр сонирхолтой байж болох хэдэн нэвтрүүлэг үзэв. ТВ-8 сувгийн "Хөшиг" нэвтрүүлэг үзээд сэтгэл эмзэглэж, бас жаахан бухимдав. Энэ нэвтрүүлгээр цагдаагийн газар, мэргэжлийн хяналтын газартай хамтарч УБ хотоор шөнийн сурвалжлага хийж, УБ-аар нэг газар аваад байгаа бар зочид буудал, саун масаажийн газруудаар биеэ үнэлэгчидийг илрүүлж байгаа тухай гарч байна. Биеэ үнэлэгчдийн ихэнх 19-22 насны охид хүүхнүүд. Гэр орныхондоо шөнийн цагаар БААР-нд зөөгч хийдэг гэж хэлээд явна, тэгээд шөнө 4-5 болгож харьж өдөржин унтсаар харуй бүрий болмогц эргээд энэ ажилдаа гарна. Тэгээд тогтмол нэг зочид буудалд байрлаад, тэнд нь үйлчлүүлэгчид ирж үйлчлүүлээд гардаг гэх. Тэнд бүр 5 сартай жирэмсэн хүүхэн хүртэл цохиж явна, түүндээ санаа зовсон ч шинжгүй. Эмчийн хяналтанд орсон уу гэсэн цагдаа эмэгтэйн асуултанд ДОХ-ын шинжилгээ өгсөн гэж авдым даа. Нээрээ хэнэггүй гэхэд арай дэндүү, өөр ч юу гэх билээ. Бас зарим охид нь амьдралын боломж муу, гадуур ажил хийлээ ч одоогийн олж байгаа хэмжээний мөнгийг олох боломж хомс гэж ярих юм. Эдгээр охидын дунд их дээд сургуулийн оюутнууд хүртэл байна. Яасан гэхээр сургалтын төлбөр, хувцас хоолны мөнгөө энэ мэт аргаар олдог, заримыг нь ээж аавдаа илүүчилдэг гэж байна. Даанч дээ монгол минь энэ мэт аргаар олсон мөнгөөрөө эрдэм ном сурч, нийгэмдээ хэрэгтэй хүн болж төгсөж чадах боловуу? Эмс садарлавал үндэстэн мөхөнө гэж мэдсээр байж ингэж ч явах гэж дээ.

Бас буудалд хэдэн хужаа нартай самуурч байгаад эргүүлийнхэнд баригдаж байгаа хэдэн охид байнаа. Цаад хүмүүс нь өлөн зэлмэн амьдралд нь хэдэн төгрөгөөр тус дэм болдог гэнэ, тэгээд ичих ч үгүй тэднийгээ өмгөөлж, харин эсрэгээр монгол эрчүүдээ муулж байх юм. Монгол эрчүүд арчаатай байсан бол бид юу гэж ийм юм хийж явах юм бэ ч гэх шиг. Энэ бол зүгээр л өөрсдийнхөө арчаагүй байдлыг халхалж хамгаалах гэсэн жижүүрийн үгс. Түүнээс биш монголдоо хөдөлмөрлөөд өөрийгөө ч, гэр бүлээ ч өнгөтэй өөдтэй авч явах чадал тэнхээтэй залуус зөндөө бий.

Дээгүүр хэдэн дарга нар нь идэх уухын төлөө бие биенээсээ өрсөн тэмцэлдэж байх зуур, доогуур хүн чанар, нийгмийн ухамсар гэдэг зүйлс хөлийн чигчий хурууны хэмжээнд ч хүрэхгүй ядуурч байгаагийн нэг жишээ энэ буюу. Нийгмийн ухамсар, хувь хүний үнэт зүйлс үгүйрэх тусам хүмүүс "тархины тураал" хэмээх эдгэшгүй өвчинд нэрвэгдэж байна.

Beethoven

Moonlight Sonata (full version) Enjoy :D

Chinbaa

Manduhai Tsetsen Hatan by Jantsannorov

All stars - Burhan eh oron

Mongoliin ezent uls baiguulagdsanii 800 jiliin oid zoriulj urlagiin oduud yanz buriin l buteel tuurvijee. Ter dundaas ene duu klipeeree gots goid yalgarahgui ch aya ayalguu ni tsaanaa ovormots, yalanguya morin huuriin gotslol, urtiin duunii shuranhai, deer ni Saraagiin duulal ene duug uneheer chimj chadjee.

Mongoliin maani ondor uuls, orgon tal, tselmeg tenger, tsengeg ust gol gorhio gej ... hunii nutagt yavahad urgelj sanagdah yum daa.

Segsger ch gelee eej min, siimhii ch gelee ger min gedeg shig, odoohondoo uchraa oloh gej yadaj yavaa eh ornoo hun bur ooriin etseg eh, ger oron shigee hairlaj baigaasai gej bi chin setgeleesee husnem.

Tanaid honoyo

Za baiz honochihoor ail yusan bilee ingehed. Uurgevchee uureed garya gej.

Baga zaluu baihad saihan baij dee, hol gerteigeeree dalimduulaad "Oroitchihloo. Harih gesen unaa olddogui. Tanaid honoyo tegeh uu" gej ireel ah egchiindee, hamaatan sadangiinhandaa, naiz nuhudiindee geel neeh olon aild honoj yavlaa. Ter dundaas hamgiin ih ochij honoh durtai baisan ail ni bayanhushuund baisan egchiin maani hadmuud gej baigaa. Baruun aimgaas garaltai hoyor saihan hogshin baij bilee, urd ni manai eej aavtai hamt neg alban gazar ajillaj baisan, bur bagaasaa l horsh zergeldee ail saahaltiin uls baigaad suuld tetgevert garaad hot ruu nuuchihsen yum. Am bul oluulaa ch namaig ochinguut ali baigaagaaraa dailaad, tedniid bur huuhed ni yum shig l duraaraa baidag baij. Tegeed urd tavag duuren boortsog tavial, danh tsai sulartal nutag ornii sonin saihan yariulna. Er ni hoshin shogiin medremj saitai, hogjiltei saihan uls baij dee. Za uuniig end ni tur zavsarlaad undsen sedevtee oryo.

Ene 25-r suvag televizeer "Tanaid honoyo" nevtruuleg garaad nileen udaj baigaa bolovuu. Minii medehiin ene Altanturuu gedeg nuhur nileen olon aild honoj yavaa haragdsan. Er ni bol televiziin reality show-nii neg helber gesen utgaaraa baih yostoi l nevtruuleg. Za baiz yag ene nevtruulguudees UIH-iin gishuun Gundalai, Jargalsaihan, Hotiin zahiragch Batbayar, 2 huuhedtei ooroo elegnii hort havdartai Tungalag gedeg busgui (suuld hoorhii zailuul taliigaach bolson), duuchin Saraa, Javhlan, Bayasgalan, tomor zamchin emegtei, gudamj tseverlegch egch, hoshin shogiin Bayarmagnai, ahmadiin holboonii Baasan guai, bas huuhed asramjlah tov geel toochood baival nileen nevtruulegiig ni uzchihjee. Medeej gants udaagiin honoltoor tuhain ailiig dugnej, gants uulzaltaar tuhain huniig buren togs tanij mederne gej yu baihav. Gehdee l nevtruulgeer damjuulj amidraliin olon yanziin ongo ayas, tuunii dotor jiriin ger buliin enguun amidraliig yamar ch zasal chimeglelguigeer haruulj baigaa ni olon tumend negiig boduulsan, yadarsan negendee tuslamjiin garaa sungahad niigmiig urialsan, er ni bol dajgui nevtruuleg gej bi uzdeg.

Za tegeed mani hashir Altanturuu chin Erunhiilogchiin ailchlaliin bagt bagtaj ireed ene DC-d baih hugatsaandaa bas aild honojee. Honoh honohdoo hamaatnii maani horshiind honosiim baina. 1996 ond Atlanta-iin olimpod oroltsoj yavsan choloot bohiin tamirchin Sergelenbaatar gej zaluugiind ene udaa honojee. Medeej mongoloos dongoj irsen hunii nudeer bol endhiin mongolchuudiin amidral hangaluun, neeh l saihan mashin tereg hologloson, ondor tselger baishind amidarsan, idej uuj baigaa ni ch tansag l haragdaj taaraa. Bi ch bas anh ircheed l culture shock gedeg yum ni arilahgui heseg erguutdeg baij bilee.

Tegeed nuguu ailiin humuus herhen zovj, hols huchee shavhaj baij odii zeregtei amidarch baigaa tuhaigaa tailbarlah gej oroldoj baigaa ch tsaad hotlogchiin tarhind yag ter utgaaraa buuj ogohgui. Ter chineegeeree mongold ene nevtruulgiig ni uzeed suugaa humuust bodit baidal shal esregeeree durslegdene gesen ug. Nevtruulegch zaluu untahiinhaa omno zaaval neg dugnelt heldeg jamtai. Ter ch jamaaraa helj baina: "Er ni amerikt baigaa mongolchuud maani saihan amidardag yum baina. End irsen mongolchuudaas butsaj nutagtaa harih hun er ni baihgui bololtoi. Er ni hariad yaah ch yum bilee" eter geed.

"Nutag butsana" gedeg hun buriin huvid yanz bur baih l daa. "Mongol hun, mongol mori zaaval eh nutag ruugaa guideg" gedeg. End negent ger buleeree baigaa ulsiin tuhaid ar tiish sanaa zovoh yum baihgui, harin ur huuhdiinhee ireeduin toloo, sain bolovsrol ezemshuulehiin toloo oorsdiigoo zoliosolj baigaa heseg hun baih. Minii tuhaid udahgui harih tuhai l bodoj baina.

Aa bas nevtruuleg uzej baihad setgel serthiilgesen neg zuil gevel horsh amidardag ger buliin 2 orj irj baina. Tegeed oorsdiigoo harlachihsoon geed zarlaad avdiin. Tegeed bichig barimtaa hootsoldoj baigaa, hereg zorchil hiichihgui l bol end haraar amidraad bolood baina eter geed zalj ogch bainaa. Za ter 2 ch yaahav gej bodyo, oshoo tsaana chin ajilaar, surguuliar gadaadad zorchih gesen olon mongolchuud, huuhed zaluuchuud mongoloor duuren baigaa. Ted nar visa avahaar ali neg elchind handana, tegehed ni mongolchuud gadaadad garaad ergej irdeggui, tendee shingehiig boddog geed l butsaana shuu dee, odoo ch butsaasaar l baigaa. ter met zuilee bodood teruuhen horomd argalaad evteihen ongorohod yaadag bainaa gej buhimdav.

Za neg iimerhuu l yum bolsiim daa.

Buyan arvijih odor

Ochigdor oroi eejteigee yarij Burhan bagshiin ih duitssen odor buyu Budda bagsh taalal togsoj Burhan duriig olson odor 11-r sariin 1-nd bolj baigaag medej avlaa. Tegeed ene odor buyan hiivel hiisen buyan ni myanga dahin delgerdeg, harin nugel uildeh yum bol nugel hilents ni bas tochnoon dahin nemegddeg yum gene.
Tegeed eejiinhee helsneer tsagaan hool idej matsag barij baina. Oglooguur bol alim jims, talh eter ideed. Harin ajlaas irenguutee gyals budaa agshaagaad maslo, elsen chiher, jaahan uzem deer ni hayaj hutgaad l, aan bas chihertei tarag neg ayagiig uuv. Ene berees gedeg hoolond baga baihaasaa l durtai bailaa. Halit dursahad haaya eejteigee, egchteigee, esuul angiinhantaigaa hot huree orohooroo Bambaruush kafe-d suuj bereesddeg bailaa shtee.
Za tegeed onoodoriin huvid hiij giiguulsen buyan bagatai baisan ch gelee, yamar ch gesen shirheg nugel uildeegui baih gej naidaj baina.
Sain buhen delgertugei!!!
(zurag oruulah gesen boldoggui ee. huuchin komputeree zasvart ogood shine komputer deer mongol font ch ugui, zurag horog ch oruulj chaddaggui yaaya daa baiz)