Tanaid honoyo

Za baiz honochihoor ail yusan bilee ingehed. Uurgevchee uureed garya gej.

Baga zaluu baihad saihan baij dee, hol gerteigeeree dalimduulaad "Oroitchihloo. Harih gesen unaa olddogui. Tanaid honoyo tegeh uu" gej ireel ah egchiindee, hamaatan sadangiinhandaa, naiz nuhudiindee geel neeh olon aild honoj yavlaa. Ter dundaas hamgiin ih ochij honoh durtai baisan ail ni bayanhushuund baisan egchiin maani hadmuud gej baigaa. Baruun aimgaas garaltai hoyor saihan hogshin baij bilee, urd ni manai eej aavtai hamt neg alban gazar ajillaj baisan, bur bagaasaa l horsh zergeldee ail saahaltiin uls baigaad suuld tetgevert garaad hot ruu nuuchihsen yum. Am bul oluulaa ch namaig ochinguut ali baigaagaaraa dailaad, tedniid bur huuhed ni yum shig l duraaraa baidag baij. Tegeed urd tavag duuren boortsog tavial, danh tsai sulartal nutag ornii sonin saihan yariulna. Er ni hoshin shogiin medremj saitai, hogjiltei saihan uls baij dee. Za uuniig end ni tur zavsarlaad undsen sedevtee oryo.

Ene 25-r suvag televizeer "Tanaid honoyo" nevtruuleg garaad nileen udaj baigaa bolovuu. Minii medehiin ene Altanturuu gedeg nuhur nileen olon aild honoj yavaa haragdsan. Er ni bol televiziin reality show-nii neg helber gesen utgaaraa baih yostoi l nevtruuleg. Za baiz yag ene nevtruulguudees UIH-iin gishuun Gundalai, Jargalsaihan, Hotiin zahiragch Batbayar, 2 huuhedtei ooroo elegnii hort havdartai Tungalag gedeg busgui (suuld hoorhii zailuul taliigaach bolson), duuchin Saraa, Javhlan, Bayasgalan, tomor zamchin emegtei, gudamj tseverlegch egch, hoshin shogiin Bayarmagnai, ahmadiin holboonii Baasan guai, bas huuhed asramjlah tov geel toochood baival nileen nevtruulegiig ni uzchihjee. Medeej gants udaagiin honoltoor tuhain ailiig dugnej, gants uulzaltaar tuhain huniig buren togs tanij mederne gej yu baihav. Gehdee l nevtruulgeer damjuulj amidraliin olon yanziin ongo ayas, tuunii dotor jiriin ger buliin enguun amidraliig yamar ch zasal chimeglelguigeer haruulj baigaa ni olon tumend negiig boduulsan, yadarsan negendee tuslamjiin garaa sungahad niigmiig urialsan, er ni bol dajgui nevtruuleg gej bi uzdeg.

Za tegeed mani hashir Altanturuu chin Erunhiilogchiin ailchlaliin bagt bagtaj ireed ene DC-d baih hugatsaandaa bas aild honojee. Honoh honohdoo hamaatnii maani horshiind honosiim baina. 1996 ond Atlanta-iin olimpod oroltsoj yavsan choloot bohiin tamirchin Sergelenbaatar gej zaluugiind ene udaa honojee. Medeej mongoloos dongoj irsen hunii nudeer bol endhiin mongolchuudiin amidral hangaluun, neeh l saihan mashin tereg hologloson, ondor tselger baishind amidarsan, idej uuj baigaa ni ch tansag l haragdaj taaraa. Bi ch bas anh ircheed l culture shock gedeg yum ni arilahgui heseg erguutdeg baij bilee.

Tegeed nuguu ailiin humuus herhen zovj, hols huchee shavhaj baij odii zeregtei amidarch baigaa tuhaigaa tailbarlah gej oroldoj baigaa ch tsaad hotlogchiin tarhind yag ter utgaaraa buuj ogohgui. Ter chineegeeree mongold ene nevtruulgiig ni uzeed suugaa humuust bodit baidal shal esregeeree durslegdene gesen ug. Nevtruulegch zaluu untahiinhaa omno zaaval neg dugnelt heldeg jamtai. Ter ch jamaaraa helj baina: "Er ni amerikt baigaa mongolchuud maani saihan amidardag yum baina. End irsen mongolchuudaas butsaj nutagtaa harih hun er ni baihgui bololtoi. Er ni hariad yaah ch yum bilee" eter geed.

"Nutag butsana" gedeg hun buriin huvid yanz bur baih l daa. "Mongol hun, mongol mori zaaval eh nutag ruugaa guideg" gedeg. End negent ger buleeree baigaa ulsiin tuhaid ar tiish sanaa zovoh yum baihgui, harin ur huuhdiinhee ireeduin toloo, sain bolovsrol ezemshuulehiin toloo oorsdiigoo zoliosolj baigaa heseg hun baih. Minii tuhaid udahgui harih tuhai l bodoj baina.

Aa bas nevtruuleg uzej baihad setgel serthiilgesen neg zuil gevel horsh amidardag ger buliin 2 orj irj baina. Tegeed oorsdiigoo harlachihsoon geed zarlaad avdiin. Tegeed bichig barimtaa hootsoldoj baigaa, hereg zorchil hiichihgui l bol end haraar amidraad bolood baina eter geed zalj ogch bainaa. Za ter 2 ch yaahav gej bodyo, oshoo tsaana chin ajilaar, surguuliar gadaadad zorchih gesen olon mongolchuud, huuhed zaluuchuud mongoloor duuren baigaa. Ted nar visa avahaar ali neg elchind handana, tegehed ni mongolchuud gadaadad garaad ergej irdeggui, tendee shingehiig boddog geed l butsaana shuu dee, odoo ch butsaasaar l baigaa. ter met zuilee bodood teruuhen horomd argalaad evteihen ongorohod yaadag bainaa gej buhimdav.

Za neg iimerhuu l yum bolsiim daa.